پراکندگي جمعيت در آلمان بسيار ناهمگون است. حدود يک سوم جمعيت، يعني ?? ميليون نفر در ?? شهر بزرگ زندگي ميکنند و ???? ميليون نفر در بخشها و شهرهايي که بين ????? تا ??????? نفر جمعيت دارند. حدود ??? ميليون نفر ساکن آباديهايي با حداکثر ????? نفر سکنه هستند. جمعيت برلين که از زمان اتحاد مجدد کشور به سرعت افزايش يافته در حال حاضر بيش از ?/? ميليون نفر است. در منطقه? صنعتي راين و روهر، جايي که شهرها بدون مرزهاي مشخصي به هم پيوستهاند، بيش از ?? ميليون نفر ساکنند که معادل ???? نفر در هر کيلومتر مربع است. اين مناطق پرجمعيت در برابر مناطقي با تراکم جمعيت بسيار کم مانند بخشهاي بزرگي از مارک- براندنبورگ و مکلن بورگ – فورپومرن قرار دارند.
آلمان در مجموع با ميانگين تراکم جمعيت ??? نفر در هر کيلومتر مربع از جمله پرتراکمترين کشورهاي اروپاست که از ايالات قديمي در غرب تا مناطقي که قبلاً جمهوري دموکراتيک آلمان ناميده ميشدند تفاوت فاحشي را به نمايش ميگذارد. در اين ايالات جديد و شرق برلين تراکم جمعيت ??? نفر در هر کيلومتر مربع است و در ايالات قديمي اين رقم به ??? نفر ميرسد. آلمان با ? تولد به ازاي هر هزار نفر جمعيت در سال از جمله کشورهايي است که از پايينترين ميزان زادوولد در جهان برخوردارند. کودکان بسياري در ميانسالي مادران پا به عرصه وجود ميگذارند. زنان اغلب اولين فرزند خود را در آغاز دهه چهارم زندگي به دنيا ميآورند و به ازاي هر زن در حال حاضر بهطور متوسط ?/? کودک وجود دارد. با اين وجود جمعيت آلمان در سالهاي اخير ثابت مانده و کمبود زاد و ولد با ورود حدود ? ميليون مهاجر جبران شدهاست. ميزان پايين زاد و ولد و افزايش ميزان اميد به زندگي (براي هر پسر تازه متولد ?/?? سال و هر دختر تازه متولد ?/?? سال) تأثير مستقيم بر هرم سني جمعيت دارد. سهم افراد بالاي ?? سال احتمالاً از ?? درصد درحال حاضر به ?? درصد در سال ???? افزايش خواهد يافت و نسبت آن بخش از جمعيت که بهطور فعال به کار اشتغال دارد و بازنشستگان به تدريج به سود بخش اخير تغيير مييابد.
خانواده هنوز به عنوان بهترين شکل زندگي مشترک ترجيح داده ميشود. اکثريت بزرگي ازجمعيت در يک خانوار زندگي ميکنند. تقريباً نيمي از جمعيت در يک خانواده سنتي شامل والدين و فرزندان زندگي ميکنند. با اين وجود گرايش به سمت خانواده کوچک و افزايش تعداد خانوار قابل مشاهدهاست. در شهرهاي بزرگ از هر چهار نفر و در شهرهاي کوچک و روستاها از هر هفت نفر، يک نفر تنها زندگي ميکند. حدود ?/? ميليون نفر، که اغلب آنان زن هستند، به تنهايي با فرزندان خود زندگي ميکنند.[نياز به ذکر منبع]
مسائل اجتماعي
زبان آلماني
آلماني جزو گروه بزرگ زبانهاي هند و ژرمني است و در حوزه? زبانهاي ژرمني قرار ميگيرد. اين زبان با دانمارکي، نروژي و سوئدي و زبانهاي هلندي و فلمي و همچنين انگليسي هم خانواده است. در آغاز قرون وسطي تعداد کثيري زبانهاي نوشتاري محلي وجود داشت. با گسترش ترجمه لوتر از انجيل، به تدريج يک زبان نوشتاري متحد که به طور عمده بر زبان ديواني زاکس (مايسنر) استوار بود، جاي خود را باز کرد.
در آلمان به لهجههاي گوناگوني صحبت ميکنند، اغلب از لهجه و تلفظ مردم آلمان ميتوان به منشا محلي آنها پي*برد. چنانچه مثلاً يکي از اهالي مگلن بورگ و يک بايري هر کدام با لهجه خود با يکديگر سخن بگويند، به سختي يکي سخن ديگري را خواهد فهميد. در ابتدا در سرزمين کنوني آلمان قبايل مختلفي مانند فرانکها، زاکسها، شوابها و بايريها زندگي ميکردند. امروز اين قبايل در هيبت اوليه خود ديگر وجود ندارند ولي سنتها و لهجههايشان در گروههاي منطقهاي به حيات خود ادامه داده است.
امروزه در اتريش، ليختن اشتاين، بخش بزرگي از سوييس، تيرول جنوبي (در شمال ايتاليا)، شلزويک شمالي (در دانمارک) و بخشهاي کوچکي از بلژيک و لوکزامبورگ در امتداد مرز آلمان به زبان آلماني تکلم ميشود و زبان مادري به حساب ميآيد. همچنين اقليتهاي آلماني در لهستان، روماني و در کشورهاي اتحاد جماهير شوروي سابق زبان آلماني را حفظ کردهاند. آلماني زبان مادري بيش از ??? ميليون نفر است. از هر ده کتابي که در جهان منتشر ميشود، يکي به زبان آلماني نوشته ميشود.[